dinsdag 10 januari 2012

Ei

Het valt op dat media steeds meer en steeds scherper berichten over een zogenoemd nieuw ‘conflict’ tussen de babyboomgeneratie en de mondiger wordende ‘millennials’, ook wel Generatie Y genoemd. Humo covert vandaag zelfs met dit thema: ‘Naar een nieuwe generatieclash. Jongeren over werk, pensioen en protest: ‘Mijn ouders weten niet beter’’. Door een onbegrijpelijk toeval werd ik één van de vier geïnterviewden. Maar als journalist in wording, zit ik  met een ei.

Het is goéd en zelfs hoogdringend nodig dat er ruimte wordt gecreëerd om een degelijk en grondig debat te voeren over deze thema’s en over de spanningen die hierbij ontstaan. Toch geven een aantal elementen uit het interview mij een ongemakkelijk gevoel. Humo geeft mij met dit interview de indruk het priemende ‘generatieconflict’ gretiger op te blazen dan mij lief is, door een aantal zaken veel scherper voor te stellen dan bedoeld. En dat voelt niet goed.

Eerst en vooral. In het stuk worden alleen jongeren aan het woord gelaten, er volgt geen wederwoord van die babyboomers. Ik zit nu dus echt te wachten op de eerste verfoeiende reactie van misnoegde vijftigplussers, en zal dat, puur afgaand op wat er in Humo staat, zelfs niet eens onterecht vinden. ‘Bruggepensioneerden maken de ene reis na de andere, en wie betaalt dat?’ staat ergens. Einde quote,  oordeel geveld. Maar , wij reizen óók veel, zelfs veel méér en veel vérder dan de babyboomers vroeger zelf ooit hebben gekund. Wij weten dat we nooit zouden kunnen reizen – of lang studeren en laptops kopen – zonder de centjes van mama en papa. Dat besef is even belangrijk als ons ongenoegen over de gaten en gebreken in het vorige systeem. Ik, zelf jongere, mis dus een wederwoord in dit stuk.

En nog. In het interview zeggen wij millennials dat de babyboomgeneratie niet op verworven rechten moet blijven staren. Dat is een gevaarlijke uitspraak, want wij zijn alleen kunnen worden wie we zijn, dankzij het vele harde werk van onze ouders. En we zijn hen daarvoor dankbaar. Daarom is het zo belangrijk dat onze mening volledig wordt uitgelegd, voor er misverstanden ontstaan. Wij zeggen niet dat de babyboomers verwend zijn, daarvoor hebben ze te hard moeten werken. Maar als ze het land platleggen, gedragen ze zich verwend en dat is naar mijn gevoel in de huidige context flauw. Ik hoop écht dat dat duidelijk is.

De kern van de zaak? We kúnnen ons systeem rechttrekken, door met zijn allen langer te werken en de juiste 'vijanden' aan te pakken. Elke jongere wéét en begrijpt dat wie erg lang heeft gewerkt, uitkijkt naar zijn pensioen. Toen het vorige pensioenstelsel werd ingevoerd, zag het er inderdaad naar uit dat wie de 60 naderde, zijn pensioenzetel mocht beginnen uitklappen. 

Maar kijk, de wereld is veranderd. De pleister die een gapende stinkende wonde van staatsschuld en vergrijzing bedekte, is open, en we moeten een nieuwe remedie zoeken en de nodige centen uit de juiste zakken vissen. Zelf langer werken, maar tegelijkertijd eisen dat  sterke schouders meer bijdragen. Op onszelf terugplooien en jammeren om wat ooit mogelijk leek, haalt dus niéts uit. Verandering biedt kansen, en die moeten we vol vertrouwen aangrijpen.

Daarom maak ik mij zorgen om media die het conflict aanscherpen. Vaak worden nuances weggelaten om een debat op gang te trekken. Humo wilde allicht bewust farse en franke klokken laten luiden, om een debat te openen dat nog lang blijft nazinderen. Dat is zeker geen slechte zaak, want het is de taak van journalisten om pijnpunten aan te duiden, maatschappelijke vragen te stellen, en debatten te openen.

Het is dus héél goed dat er gepraat en gedebatteerd wordt. Maar dat debat mag niet selectief zijn. Op naar een gesprek tussen millenials  en babyboomers? Geen opinie hier, een opinie daar? Maar een gesprek van woord en wederwoord?  

Als journalist in wording, heb ik hier alleszins… véél uit geleerd.